Chińczycy to jeden z bardziej przesądnych narodów świata. Bartek Wąsik zabiera nas w podróż po najważniejszych wierzeniach związanych z rozpoczynającym się 10 lutego 2024 Chińskim Nowym Rokiem – Rokiem Smoka.
Większość społeczeństw dalekiego Wschodu jest bardziej przesądna niż narody europejskie. Zabobony, gusła, przesądy, czarna magia, uzdrawianie, wróżby czy czytanie horoskopów to prawie codzienny kawałek chleba we wszystkich krajach Azji Południowo-Wschodniej. A mieszkająca w nich diaspora chińska posiada szereg swoich wierzeń.
Jako że właśnie otwieramy hucznie Chiński Nowy Rok Smoka, wspomnę dzisiaj o kilku najważniejszych przesądach związanych właśnie z tym dniem.
Pieniądze – sprawa ważna
Nie powinno się wchodzić w nowy rok z długami, pożyczkami czy zaległościami w płatnościach! Wejście w nowy rok ‘na minusie’ zwiastuje bowiem, że cały rok będziemy zmagać się z problemami finansowymi.
Pragmatyczność Chińczyków widoczna jest również w czasie obchodów noworocznych (ale i nie tylko), kiedy to dzieci, jak i pokolenie seniorów, obdarowane jest tradycyjnymi czerwonymi kopertami ‘ang pao’ (‘hong pau’).
Dzieci i wszyscy ‘single’ otrzymują od ludzi, którzy już posiadają swoją rodziny, prezenty pieniężne starannie umieszczone w pięknie zdobionych czerwonych kopertach. Ostatnimi laty coraz więcej pojawia się również kopert złotych, lub w innych kolorach, ale czerwony to nadal niekwestionowany król kopert.
Ofiarując banknoty należy pamiętać nie tylko o tym, żeby były one jak najnowsze, ale również, żeby unikać sum, w których pojawi się cyfra ‘cztery’. Wymawiana po chińsku podobnie do słowa śmierć, jest cyfrą nieszczęśliwą i nie powinno się dawać czterech, czterdziestu czy czterystu dolarów jako prezent.
Na drugim biegunie znajduje się cyfra ‘osiem’ jako symbol szczęścia i to właśnie często prezenty w liczbie 80 lub 800 są najpopularniejszymi podarunkami. Dodatkowo nie powinno się podarowywać również nieparzystej liczby banknotów, bo to również może przynieść pecha. Dwa, cztery, sześć lub osiem banknotów to idealne ilości ofiarowane naszym bliskim.
Co gwarantuje nam długie życie?
Istnieje w tradycji chińskiej szereg przesądów związanych z tym, co powinniśmy robić w nowy rok, aby zagwarantować sobie długie życie. Po pierwsze, dzieci w noc poprzedzającą Nowy Rok powinny iść spać jak najpóźniej. Ich długie czekanie na nowy rok symbolizuje długie życie dla ich rodziców.
Gwarancję długiego życia mają również zapewnić schowane noże i nożyczki. Jak powszechnie wiadomo służą one do przecinania, obcinania, skracania. Nieużywane podczas nowego roku gwarantują, ze nasze życie nie zostanie skrócone w rozpoczynającym się nowym roku. Pamiętajmy wiec o tym, aby je schować na jeden dzień.
Bogactwo i dobrobyt
Szereg chińskich wierzeń noworocznych związanych jest z zapewnieniem nam w nowym roku szeroko rozumianej pomyślności finansowej. Dla diaspory chińskiej sprawy finansowe, bogactwo i dobrobyt to elementarne filary życiowego sukcesu i podczas składania sobie życzeń ‘wątek finansowy’ – obok zdrowia – zdecydowanie należy do najważniejszych.
Co może nam pomóc w finansowej pomyślności w nowym roku? Lista jest długa i ciekawa z europejskiego punktu widzenia. Część przesądów jest zupełnie dla nas nowa i to pewnie dlatego wierzenia te są tak atrakcyjne dla pochodzących z nie-chińskiego kręgu kulturowego.
Zamiatanie i wynoszenie śmieci kojarzone są z wymiataniem bogactwa z domu i wyrzucaniem go za progi domostwa. Należą wiec do czynności zakazanych w nowy rok.
Noworoczne śniadanie powinno być bogate i nie powinno się na nim serwować tradycyjnego kleiku ryżowego ‘congee’, albowiem danie to jest utożsamiane z posiłkiem spożywanym przez biedotę.
Kolejnym przesądem jest to, że nie powinno się myć włosów w nowy rok, albowiem symbolizuje to ‘wypłukiwanie’ bogactwa z naszego życia. Wierzenie ciekawe, aczkolwiek obecnie bardzo rzadko stosowane. Zwłaszcza w krajach Azji Południowo Wschodniej, gdzie tropikalna pogoda zmusza do codziennych kąpieli.
Pierwsze dwa dni nowego roku są w tradycji chińskiej poświęcone bóstwom wody, która w wierzeniach starochińskich jest symbolem bogactwa i z tego powodu nie powinniśmy w tych dniach prać ubrań, bo jest to związane z wylewaniem dużej ilości wody.
W tradycyjnych wierzeniach chińskich istnieje jeszcze wiele innych przykładów przesądów noworocznych, które w obecnych czasach trochę tracą na znaczeniu, ale nie oznacza to, ze zupełnie wymierają. Kultura chińska to jedna z najstarszych i najważniejszych na świecie kultur obecnych od kilku tysiącleci. Czasy mijają, państwa rodzą się i upadają, a kultura chińska jak trwała, tak i trwa.
Wierzymy, że rok smoka będzie dla nas wszystkich znakomitym pretekstem do przybliżenia tradycji, historii czy wierzeń chińskiej diaspory żyjącej na terytorium Azji Południowo Wschodniej.
Gong Xi Fa Cai – Szczęśliwego Nowego Roku!
>>>>>><<<<<<<
Dlaczego Rok Smoka jest tak wyjątkowy? Posłuchaj naszej Azjatyckiej Rozmowy na YouTube:
Przeczytaj też o tym, jak Singapur przygotowuje się na nadejście Smoka
