Indonezja Kraj

Dlaczego flora i fauna Jawy, Bali czy Sumatry jest tak inna niż na Lombok, Flores czy Timorze?

Będąc na timorskiej plaży, zwiedzając wioski na Flores czy podróżując po Lomboku, nie jeden turysta zadaje sobie pytanie dlaczego wyspy te wyglądają tak inaczej niż pobliskie wyspy Bali czy Jawa? Dlaczego po przepłynięciu cieśniny pomiędzy Bali, a Lombokiem tak diametralnie zmienia się wygląd roślinności. Lasy deszczowe znikają, a pojawia się suchy busz rodem z Australii. Na próżno tez szukać wielu gatunków zwierząt obecnych w kontynentalnej Azji południowo-wschodniej, a pojawiają sie torbacze czy słynne warany z Komodo. Linia Wallace’a to niewidzialna granica biegnąca przez środek Indonezji, która odgrywa ważną rolę w kształtowaniu unikalnego życia roślin i zwierząt w kraju. Nazwana na cześć słynnego przyrodnika Alfreda Russela Wallace’a, linia ta oddziela ekosystemy Azji i Australii, tworząc fascynującą mieszankę gatunków w Indonezji.

Region Wallacea położony pomiędzy linią Wallace’a (na cześć Ernsta Mayra lub Thomasa Henry’ego Huxleya) a linią Lydekkera. Rysunek autorstwa Altaileopard.

Na zachód od linii Wallace’a wyspy takie jak Bali i Jawa mają dziką przyrodę, która jest ściśle związana z kontynentem azjatyckim. Zwierzęta tutaj, takie jak nosorożec jawajski i wymarły tygrys balijski, są głównie pochodzenia azjatyckiego. Wyspy te mają również gęste lasy deszczowe z wieloma gatunkami roślin tropikalnych podobnymi do tych występujących w innych krajach Azji Południowo-Wschodniej.

Nawet drzewa na plażach Timoru przypominają nam, ze znajdujaemy sie po wschodniej stronie linii Wallace’a. Fot. Bartek Wąsik.

Na wschód od linii Wallace’a wyspy Lombok, Flores i Timor mają inny zestaw gatunków. Ten region, zwany Wallacea, jest strefą przejściową, w której spotykają się gatunki z Azji i Australii. Głębokie kanały wodne wokół tych wysp utrudniały przechodzenie wielu gatunków azjatyckich, co doprowadziło do powstania unikalnego ekosystemu, w którym mieszają się gatunki z obu kontynentów.

Z książki Amazing Evolution autorstwa Claybourne’a i Robinsa.

W Wallacea zaczynają dominować zwierzęta australijskie, takie jak torbacze, a także rośliny, takie jak drzewo eukaliptusowe, które pochodzi z Australii, występują również tutaj. Co ciekawe, jeden gatunek eukaliptusa rośnie na Filipinach, ale poza tym występuje tylko na wschód od linii Wallace.

Linia Wallace odegrała kluczową rolę w kształtowaniu niesamowitej bioróżnorodności Indonezji. Podkreśla ona potężną rolę, jaką odgrywa geografia w określaniu rozprzestrzeniania się życia na Ziemi. Podczas gdy naukowcy kontynuują badanie ekosystemów Indonezji, linia Wallace służy jako przypomnienie o potrzebie ochrony tych rzadkich i delikatnych siedlisk dla przyszłych pokoleń.